ΟΛΑ ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ (ΤΟΥΣ)
ΠΩΣ ΤΟ ΣΤΥΛ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΟΥ ΥΙΟΘΕΤΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΙΣ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ
Τι καλό θα φάμε σήμερα; Είναι το μόνιμο ερώτημα των μητέρων που, ανάμεσα σε όλα τα άλλα, έχουν να φροντίσουν για την διατροφή μεγάλων και μικρών στο σπίτι. Οι ειδικοί της διατροφής λένε ότι καθένας από εμάς έχει ένα δικό του διατροφικό στυλ που "κουβαλά" αντίστοιχα βιώματα και συνήθειες από την παιδική του ηλικία και "περνά" και στα παιδιά του. Το σημαντικό είναι ότι αυτό το στυλ μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο το σωματικό βάρος των παιδιών, αλλά και την ίδια την σχέση που θα αναπτύξουν με το φαγητό στο διηνεκές.
Στην επιστημονική βιβλιογραφία καταγράφονται τέσσερα γνωστά στυλ διατροφής, τα τρία από τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την συναισθηματική και σωματική υγεία των παιδιών. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται ο Jill Castle, διαιτολόγος και δημιουργός του Nourished Child Project, ενός διαδικτυακού προγράμματος που έχει σχεδιαστεί προκειμένου να διδάξει τους γονείς πώς να υιοθετήσουν υγιεινές συνήθειες διατροφής προς όφελος όλης της οικογένειας. Πάμε να δούμε αυτά τα τέσσερα διαφορετικά στυλ λίγο καλύτερα.
Σε αυτή την περίπτωση, ο γονιός μπορεί να "διατάξει" το παιδί του να "καθαρίσει" το πιάτο του, ενώ το πιθανότερο είναι ότι θα του απαγορέψει την οποιαδήποτε πρόσβαση σε μη υγιεινές τροφές. Οι κανόνες σε σχέση με την διατροφή ορίζονται αποκλειστικά από τον γονέα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την άποψη του παιδιού, την όρεξη ή την προτίμησή του για συγκεκριμένες τροφές. Συχνά, το παιδί, σε μια προσπάθεια να ευχαριστήσει τον μπαμπά ή την μαμά, μπορεί να τρώει όλο του το φαγητό ακόμη κι αν έχει χορτάσει. Και κάπου εκεί έγκειται το λάθος. Διότι όταν ο γονιός αγνοεί την όρεξη του παιδιού του, το παιδί μπορεί με την σειρά του να χάσει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται πότε πεινά και πότε όχι, πότε έχει χορτάσει και πότε όχι, προκαλώντας στον εαυτό του αυξομειώσεις βάρους και προβλήματα υγείας.
Ως προς τις απαγορεύσεις (γλυκών για παράδειγμα), το πιο πιθανό είναι ότι τα παιδιά θα αναζητήσουν σε μεγαλύτερες ποσότητες τα μη θρεπτικά τρόφιμα στο σχολείο, στο σπίτι ενός φίλου τους, σε ένα πάρτυ γενεθλίων. Είναι πολύ εύκολο, αυτές οι απαγορεύσεις να εξελιχθούν σε εμμονές όταν τα παιδιά ξεφεύγουν από τον γονεϊκό έλεγχο.
"Θέλει το παιδί μπισκότα σοκολάτας; Ας του δώσω, κανένα πρόβλημα". Καμιά φορά, η "χαλαρή" αντίληψη που έχει ένας ενήλικας για το φαγητό γενικά, τον κάνει να επιτρέπει στο παιδί του να τρώει σχεδόν τα πάντα. Χαρακτηριστικό σε αυτή την περίπτωση είναι ότι οι γονείς δεν φέρουν καμία αντίσταση ως προς την κατανάλωση γλυκισμάτων και junk food. Ποια είναι η συνέπεια; Τα παιδιά δεν μπορούν να ελέγξουν την πρόσληψη ανθυγιεινών τροφών, παίρνουν βάρος και κάνουν κακό στην υγεία τους σε μακροπρόθεσμη βάση.
Το ανταποδοτικό στυλ: Πρόκειται για υποκατηγορία του επιτρεπτικού στυλ διατροφής.
"Αν φας τα λαχανικά σου, θα σου πάρω παγωτό". Δελεαστική πρόταση, δεν μπορούμε να μην το δεχθούμε, ωστόσο δεν αποτελεί καλή πρακτική. Κι αυτό διότι αυτό το "τάξιμο" μπορεί να αλλάξει την ιεράρχηση της σημασίας των τροφών στο μυαλό των παιδιών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα παιδιά αναπτύσσουν μεγάλη εκτίμηση για τις τροφές που τους προσφέρονται ως "δώρο", όπως είναι τα γλυκά και μοιραία το... ταπεινό μπρόκολο χάνει στα σημεία.
3. Το αδιάφορο
Σε κάποιες οικογένειες, το ζήτημα της διατροφής δεν είναι μεγάλης σπουδαιότητας. Οι γονείς που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία μπορεί να παραγγέλνουν απ' έξω, να μην προγραμματίζουν το μενού της εβδομάδας. Αυτό, όμως, δημιουργεί ένα αίσθημα ανασφάλειας στα παιδιά που δεν ξέρουν τι θα φάνε όταν γυρίσουν από το σχολείο ή αν η ποσότητα του φαγητού θα είναι επαρκής για να χορτάσουν. Έχει αποδειχθεί ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερφαγία.
Αυτό το στυλ διατροφής είναι και το πιο ωφέλιμο για τα παιδιά. Αν θέλαμε να δώσουμε έναν έξτρα τίτλο στο συγκεκριμένο στυλ, αυτός θα ήταν "αγάπη με όρια". Τι εννούμε; Ότι τα παιδιά έχουν κάποια όρια στο τι είναι καλό να τρώνε, αλλά μέσα σε αυτά συνυπολογίζονται και οι προτιμήσεις τους.
Ας δώσουμε ένα παράδειγμα: "Θέλεις μπρόκολο ή λάχανο στην σαλάτα σου;" Ο γονιός επιμένει υγιεινά, αλλά δίνει στο παιδί το δικαίωμα να επιλέξει ανάμεσα στα δύο λαχανικά. Το πιο πιθανό είναι ότι το παιδί "αντιπαθεί" και τα δύο, αλλά τουλάχιστον μπορεί να διαλέξει αυτό που "αντιπαθεί" λιγότερο.
Στο αξιόπιστο στυλ το παιδί μπορεί, επίσης, να επιλέξει πόσο θα φάει. Οι γονείς αυτής της "σχολής" συχνά παίρνουν τα παιδιά μαζί τους για τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ και ενθαρρύνουν μια καλή και πάνω απ' όλα υγιή σχέση με το φαγητό.
Τι λένε οι έρευνες: Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι αυτό το είδος γονεϊκότητας (όχι μόνο σε επίπεδο διατροφής, αλλά σε γενικότερη βάση), όπου ο μπαμπάς και η μαμά θέτουν σαφή όρια αλλά παράλληλα σέβονται το συναίσθημα των παιδιών τους, συνδέεται με χαμηλότερο σωματικό βάρος. Πιο αναλυτικά, σε έρευνα όπου συμμετείχαν 900 παιδδιά, οι ερευνητές βρήκαν ότι τα παιδιά μητέρων που ήθελαν να έχουν τον απόλυτο έλεγχο (το απολυταρχικό στυλ) είχαν πενταπλάσιο κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκα σε σύγκριση με εκείνα των οποίων οι μητέρες υιοθέτησαν το αξιόπιστο γονεϊκό στυλ. Επίσης, τα παιδιά επιτρεπτικών ή αδιάφορων μητέρων, ήταν αντιμέτωπα με διπλάσιο κίνδυνο αυξημένου σωματικού βάρους σε σχέση με τα παιδιά μητέρων του αξιόπιστου στυλ.
Γιατρέ, δεν τρώει το παιδί...
Αυτό είχε πει μια μαμά κάποτε σε έναν γνωστό μου, αγαπημένο παιδίατρο, για να λάβει την απάντηση: "Κυρία μου, τα παιδιά στην Αιθιοπία δεν τρώνει, το δικό σας θα βρείτε τρόπο να φάει".
Eίναι σημαντικό το παιδί να κάθεται στο τραπέζι, είτε φάει είτε όχι. Κι αυτό διότι στο τραπέζι συγκεντρώνεται όλη η οικογένεια και δεν είναι σωστό να λείπει. Από εκεί και πέρα, αν δεν θέλει να φάει, μπορούμε να συζητήσουμε το γιατί. Είναι απολύτως ανθρώπινο για κάποιον να μην πεινάει. Αν, τώρα, το παιδί μας δεν φάει το βραδινό του και στην συνέχεια πεινάσει, μπορούμε να του πούμε ότι δεν μπορεί να φάει κάποιο σνακ σε τόσο προχωρημένη ώρα και θα πρέπει να περιμένει το πρωινό. Δύσκολο έργο, ειδικά για εμάς τις Ελληνίδες μητέρες, αλλά με αυτόν τον τρόπο διδάσκουμε στο παιδί την συνέπεια. Άλλωστε, πολλές φορές το παιδί πεινάει λίγο πριν πέσει για ύπνο, για να καθυστερησει την διαδικασία.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου