ΠΑΙΔΙΑ, ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΤΟΙΜΟΙ;

Ο ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΑΝΤΟΥΔΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗΣ.  

ΟΣΟ ΠΙΟ ΕΓΚΑΙΡΑ ΑΝΙΧΝΕΥΣΟΥΜΕ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ-ΗΔΗ ΠΡΙΝ ΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ-ΤΟΣΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΘΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΔΡΟΜΗ.

Ο κ. Στέλιος Μαντούδης με έναν μικρό του φίλο

Πόσο έτοιμο είναι το παιδί μου για το σχολείο; Πρόκειται για ένα ερώτημα που απασχολεί αρκετούς γονείς, που, όσο πλησιάζουν οι μέρες για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, έχουν εύλογες ανησυχίες, ειδικά αν το παιδί τους πρόκειται να πρωτοδιαβεί την πόρτα του σχολείου. Η σχολική ετοιμότητα αποτελεί σημαντικό δείκτη ανάπτυξης για τα παιδιά και προαπαιτούμενο για την ομαλή σχολική τους ένταξη. Ο Στέλιος Μαντούδης, αναπτυξιακός εργοθεραπευτής, δημιουργός της ανιχνευτικής δοκιμασίας σχολικής ετοιμότητας Α τεστ, εξηγεί στην Μαμαδοχώρα τι ορίζουμε ως σχολική ετοιμότητα και πώς συνδέεται με την συγκέντρωση προσοχής.

Τι είναι η σχολική ετοιμότητα;

Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε ότι ένα παιδί έχει κατακτήσει βασικές δεξιότητες σε σημαντικούς τομείς που θα του επιτρέψουν την ομαλή φοίτησή του στην Α’ Δημοτικού. Με απλά λόγια εννοούμε ότι ένα παιδί είναι έτοιμο να φοιτήσει στο Δημοτικό.

Πώς μπορούμε να ελέγξουμε τη σχολική ετοιμότητα σε ένα παιδί ;

Για να ελεγχθεί η σχολική ετοιμότητα ενός παιδιού έχει δημιουργηθεί και σταθμιστεί σε ελληνικό πληθυσμό μια Ανιχνευτική Δοκιμασία Σχολικής Ετοιμότητας που ονομάζεται Α’ Τεστ. Γίνεται σε παιδιά που φοιτούν στο νηπιαγωγείο, πριν την εισαγωγή τους στην Α' Δημοτικού. Είναι μια εύκολη και απλή δοκιμασία για το παιδί, η οποία εξετάζει βασικές δεξιότητες του. Συγκεκριμένα ελέγχει τους παρακάτω τομείς:

* Κρίση-συλλογισμός

* Γλωσσικές αναλογίες

* Πρώιμη αφιαρετική σκέψη

* Οπτικοακουστικός Συντονισμός

* Οπτική αντίληψη

* Αδρή κινητικότητα

* Χωροχρονικός προσανατολισμός

Παράλληλα, η δοκιμασία περιλαμβάνει κριτήρια που σχετίζονται με την διάγνωση της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότηυας (ΔΕΠ-Υ). 

Σε ποια παιδιά απευθύνεται το Α΄ Τεστ ;

Συνίσταται να χορηγείται προληπτικά σε όλα τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης πριν εισαχθούν στο Δημοτικό. Η ανίχνευση δυσκολιών σε αυτή την ηλικία οδηγούν σε έγκαιρη και πιο αποτελεσματική παρέμβαση, γι αυτό καλό είναι οι γονείς και οι νηπιαγωγοί να είναι ενημερωμένοι.




Συγκέντρωση προσοχής: Ένας σημαντικός παράγοντας για την σχολική ετοιμότητα
Όπως αναφέρει ο κ. Μαντούδης, η συγκέντρωση προσοχής είναι μια βασική δεξιότητα του ατόμου. Αποτελεί βασική προϋπόθεση και ένας από τους σημαντικότερους προγνωστικούς δείκτες για την σχολική ετοιμότητα, αλλά και την μελλοντική ομαλή σχολική ένταξη και πορεία ενός παιδιού. Οι μαθητές με δυσκολίες στην προσοχή παρουσιάζουν αδυναμίες προσαρμογής κατά την ένταξή τους στην Α΄Δημοτικού, ενώ, παράλληλα, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν δυσκολίες στην μάθηση κατά τις επόμενες τάξεις του σχολείου.
Όπως εξηγεί ο ειδικός, το επίπεδο προσοχής συνδέεται στενά με την μελλοντική σχολική επίδοση των παιδιών που φοιτούν στο δημοτικό σχολείο. Υπάρχει, τέλος, σχεδόν παράλληλη σχέση μεταξύ προσοχής και ακαδημαϊκής επίδοσης καθ' όλη την διάρκεια της προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Όσο τα παιδιά εμπλέκονται σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες στο σχολείο ή αλλού, η προσοχή τους ενισχύεται ανάλογα (Doran, Morrison, Barbetti & Robbins, 2002).

Τι να κάνoυμε αν το παιδί μας αρνείται να συνεργαστεί και δεν συγκεντρώνεται ;

Όπως αναφέρει ο κ. Μαντούδης, πολλά παιδιά αρνούνται  να συνεργαστούν με τους γονείς , καθώς έχουν συνδυάσει τις μαθησιακές δραστηριότητες με το σχολείο, ενώ  το σπίτι με χαλάρωση και παιχνίδι. Αν διαπιστώσουμε ότι το παιδί μας αρνείται πεισματικά να συνεργαστεί μαζί μας και δεν συγκεντρώνεται, είναι χρήσιμο να απευθυνθούμε σε ένα αναπτυξιακό κέντρο και να ζητήσουμε να  υποβληθεί στο Α τεστ σχολικής ετοιμότητας.

Ανίχνευση σχολικής ετοιμότητας από το νηπιαγωγείο

Ο κ. Μαντούδης επισημαίνει ότι η ανίχνευση συμπτωμάτων μαθησιακών δυσκολιών και ο έλεγχος σχολικής ετοιμότητας είναι πολύ σημαντικά για τα νήπια 5 ετών και άνω που φοιτούν στο νηπιαγωγείο, καθώς ήδη από αυτή την ηλικία υπάρχουν ενδείξεις για μαθησιακές δυσκολίες που ενδεχομένως να παρουσιάσει το παιδί κατά την μετέπειτα φοίτησή του στο δημοτικό.

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες αποτελούν μια ετερογενή ομάδα διαταραχών που σύμφωνα με το NJCLD (National Joint Committee on Learning Disabilities, 1987) εκδηλώνονται με “σοβαρές δυσκολίες στην εκμάθηση και χρήση του λόγου, της ανάγνωσης, της γραφής, της λογικής σκέψης και των μαθηματικών ικανοτήτων’’. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και οφείλονται σε δυσλειτουργία του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, ενώ δεν οφείλονται σε αισθητηριακά ελλείμματα, νοητική καθυστέρηση, σε κοινωνικές και συναισθηματικές διαταραχές ή σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως το περιβάλλον. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζουν χαμηλή σχολική επίδοση στο σχολείο, ενώ το νοητικό τους δυναμικό είναι φυσιολογικό ή ανώτερο.

Όπως καταλήγει ο κ. Μαντούδης, πιθανά συμπτώματα που σχετίζονται με τις Μαθησιακές Δυσκολίες, αρχίζουν να παρατηρούνται από την προσχολική ηλικία για αυτό ο έγκαιρος εντοπισμός τους είναι πολύ σημαντικός όπως αποδεικνύει πλήθος μελετών.

INFO
Αναπτυξιακό Κέντρο www.mandou.gr