ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΠΟΧΙΑΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΖΩΗ ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ

Το γνωρίζουμε όλοι βιωματικά, ο καλός, ηλιόλουστος καιρός επιδρά ευεργετικά στην ψυχική μας διάθεση και μας κάνει να βλέπουμε πάντα το ποτήρι μισογεμάτο. Αν εξαιρέσουμε τους ερωτευμένους, που είναι πάντα με ένα μόνιμο χαμόγελο στα χείλη και δικαίως, πολλοί από εμάς-και απ' ότι δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία κυρίως γυναίκες και δη μητέρες-επηρεάζονται αρνητικά από τη συννεφιά και την κακοκαιρία. Στις πιο ήπιες περιπτώσεις, μιλάμε για τα γνωστά "winter blues", που θεωρούνται λίγο-πολύ φυσιολογικά. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα είναι αρκετά σοβαρά και δυσβάσταχτα και παραπέμπουν στην Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorder-SAD). Εκεί, το άτομο, χρειάζεται βοήθεια για να ξαναγίνει λειτουργικό και να μπορέσει να χαρεί τη ζωή...παντός καιρού επικρατούντος.

Ο χάρτης της SAD

Η SAD ταλαιπωρεί περίπου δέκα εκατομμύρια άτομα στην Αμερική, ενώ άλλο ένα 10-20% προστίθεται σε αυτούς με ηπιότερα συμπτώματα. Τα άτομα που υποφέρουν χαρακτηρίζονται από μία γενικότερη υπολειτουργία, ένα αίσθημα ότι είναι "down". Ηλικιακά, η SAD "χτυπά" νεαρά άτομα, 18-30 ετών, με τις γυναίκες-κυρίως τις μητέρες- να συγκεντρώνουν τετραπλάσιες πιθανότητες.
Ευτυχώς, μόνο ένα 6% από τα άτομα που υποφέρουν από Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή χρειάζονται νοσηλεία εξαιτίας της πλήρους δυσλειτουργίας τους σε όλα τα επίπεδα.
Συμπτώματα: Για να θεωρηθεί ότι κάποιος έχει SAD, θα πρέπει να εμφανίζει καταθλιπτική ή μελαγχολική συμπεριφορά η οποία δεν σχετίζεται με άλλους στρεσογόνους παράγοντες, όπως είναι κάποιο τραύμα ή ενδεχόμενο πένθος-τουλάχιστον δύο φορές σε ένα χρόνο και ειδικά το χειμώνα. Θα πρέπει, επίσης, το αίσθημα απόγνωσης, η κόπωση, η ευερεθιστότητα, η αύξηση του σωματικού βάρους, η έλλειψη κινήτρου, η αϋπνία, η έλλειψη ενέργειας, η δυσκολία στην συγκέντρωση, ακόμη και ένας ενδεχόμενος αυτοκτονικός ιδεασμός, σε πιο ακραίες περιπτώσεις, να μην απαντώνται άλλες εποχές του χρόνου.
Πού οφείλεται: Αν και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η εμφάνιση της SAD δεν μπορεί να εξηγηθεί, εκτιμάται ότι συνδέεται με την έλλειψη ηλιακού φωτός και τον κιρκαδικό ρυθμό του οργανισμού, υπό την έννοια ότι η απουσία ηλιακού φωτός φέρνει τα πάνω-κάτω στο βιολογικό μας ρολόι και έτσι μας κάνει να νιώθουμε πιο μελαγχολικοί. Παράλληλα, το λιγότερο φως μπορεί να επηρεάσει και τα επίπεδα της σεροτονίνης, οδηγώντας σε μελαγχολία και έτερα καταθλιπτικά συμπτώματα. Παράλληλα, ο οργανισμός μπορεί να αλλάξει την παραγωγή της μελατονίνης και έτσι να επηρεάσει τις συνήθειες του ύπνου και της διάθεσης.

Πώς να την καταπολεμήσουμε 

O καλός ύπνος βοηθά

Καμιά φορά βλέπουμε έναν άνθρωπο να έχει τις μαύρες του, να είναι "με τα μούτρα μέχρι το πάτωμα" και τον κακίζουμε, ενώ εκείνος μπορεί, άθελά του, να υποφέρει. Είναι σημαντικό, τόσο για το άτομο που υποφέρει, όσο και για τους οικείους του, καταρχάς να αναγνωρίσουν την SAD , ως μια υπαρκτή κατάσταση και να ζητήσουν τη βοήθεια του ειδικού εφόσον το άτομο βιώνει έντονα τα συμπτώματα. Συνήθως πρόκειται για ορμονικό ζήτημα, οπότε η ρύθμιση των ορμονών (μελατονίνη, σεροτονίνη), αλλά και η επαναφορά της βιταμίνης D σε φυσιολογικά επίπεδα αποτελούν τη λύση. Παράλληλα, είναι σημαντικό το άτομο με SAD να κοιμάται επαρκώς και να τηρεί τους γνωστούς κύκλους ύπνου. Η σωματική άσκηση μπορεί, επίσης, να βοηθήσει, όπως και η πρόσληψη φυσικών συστατικών, όπως είναι τα Ω-3 λιπαρά οξέα.
Προσοχή: Η SAD είναι μια διαταραχή και δεν αφορά όλους όσοι βιώνουν κάποια ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα κατά καιρούς, λόγω καιρού. Ολοι μας δικαιούμαστε να είμαστε κακοδιάθετοι κατά περιόδους, χωρίς, αυτό, να θεωρείται απαραίτητα πρόβλημα.