ΔΕ ΦΤΑΙΕΙ Ο ΘΥΜΟΣ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΠΩΣ ΤΟΝ ΕΚΔΗΛΩΝΟΥΜΕ


Οι ειδήσεις που ακούμε ή διαβάζουμε τελευταία είναι συχνά ικανές να μας χαλάσουν τη μέρα. Και δε μιλάμε (τόσο) για τα πολιτικά τεκταινόμενα, τους φόρους που καλούμαστε να πληρώσουμε, τις περικοπές και την κρίση. Άλλωστε σε αυτά, καλώς ή κακώς, είμαστε συνηθισμένοι και μπορούμε να φιλτράρουμε την υπερβολή και τις σκοπιμότητες των media. Μιλάμε κυρίως για εγκληματικές ή παραβατικές πράξεις, για τις επιθέσεις από άνθρωπο σε άνθρωπο, που-στην ακραία τους έκφραση- στοιχίζουν ακόμη και ανθρώπινες ζωές.

Αξίζει να ξεκαθαρίσουμε ότι βίαιος δεν είναι μόνο αυτός που κάνει ένα στυγερό έγκλημα. Και όταν φθάνουμε εκεί, πολύ λίγα, πια, μπορούν να γίνουν. Βίαιος, θεωρείται και εκείνος που υβρίζει, σηκώνει το χέρι, ασκεί ψυχολογικό και συναισθηματικό εκβιασμό, υποτιμά, μειώνει τον συνάνθρωπο, πράγμα εξαιρετικά σύνηθες, ακόμη και μέσα στις οικογένειες. Βία είναι και το bullying που υφίστανται τα παιδιά, με την περίπτωση του αείμνηστου σπουδαστή Γιακουμάκη να μας ανατριχιάζει ακόμη. Ας αναφερθούμε και σε κάτι πιο επίκαιρο: στο πρόσφατο επεισόδιο που φημολογείται ότι συνέβη πρόσφατα ανάμεσα σε δύο ηθοποιούς, κατά τα άλλα "συναδέλφους" στην ίδια θεατρική παράσταση, με υβρισμούς και ξυλοδαρμό σε βάρος μιας γυναίκας και μητέρας δύο παιδιών. Τι δείχνει αυτό το επεισόδιο; Κατά τη γνώμη μου δείχνει ότι οι άνθρωποι, γενικά, είναι πολύ πιεσμένοι και ικανοί, από μια ασήμαντη αφορμή, να εκφραστούν με βίαιο τρόπο. Γιατί;


Ο θυμός πυροδοτεί τη βία

Οι άνθρωποι ασκούν βία επειδή είναι θυμωμένοι. Το κλειδί για να την αποφύγουν, είναι να μάθουν να διαχειρίζονται τον θυμό τους, με εποικοδομητικό τρόπο, δεδομένου, μάλιστα, ότι πρόκειται για ένα απόλυτα λογικό συναίσθημα, όπως είναι και η χαρά ή η λύπη.  Ο θυμός δεν είναι ούτε καλός ούτε κακός. Εμπεριέχει, απλά, ένα μήνυμα που πρέπει να λάβουμε για μια συγκεκριμένη κατάσταση. Πότε γίνεται πρόβλημα; Όταν εκδηλώνεται με τρόπο που βλάπτει τον εαυτό μας ή τους άλλους. Εκεί, χρειάζεται προσωπική δουλειά.

Πώς να διαχειριζόμαστε το θυμό μας

Εξερευνούμε τι πραγματικά κρύβεται πίσω από αυτόν

Συνήθως, τα προβλήματα που έχουμε σε σχέση με τη διαχείριση του θυμού μας πηγάζουν από βιώματα της παιδικής μας ηλικίας. Αν το παιδί έχει δει κάποιον μεγάλο να ασκεί οποιασδήποτε μορφής βία, να τσιρίζει, να πετάει αντικείμενα, να χτυπά, μαθαίνει ενδεχομένως ότι αυτός είναι ένας φυσιολογικός τρόπος έκφρασης του θυμού. Παράλληλα, το στρες είναι "σύμμαχος" της βίας.  Για να μπορέσουμε να εκφράσουμε τον θυμό μας φυσιολογικά και ανώδυνα, θα πρέπει να αφουγκραστούμε τι πραγματικά νιώθουμε. Μπορεί πίσω από τον θυμό μας να κρύβονται αισθήματα ντροπής, ανασφάλειας ή να νιώθουμε, γενικά, ευάλωτοι. Ο θυμός μπορεί, επίσης, να κρύβει προβλήματα υγείας, όπως είναι η κατάθλιψη, κάποιο ψυχικό τραύμα ή χρόνιο στρες. Εκείνο που πρέπει να δουλέψουμε είναι να μάθουμε να εκφράζουμε το θυμό μας λεκτικά, μη ήρεμο τρόπο, να συμβιβαζόμαστε με τον χαρακτήρα των άλλων-γιατί είναι δύσκολο να αλλάξει, όπως, άλλωστε και ο δικός μας-και μέσα από ήρεμες συζητήσεις να εκτονώσουμε την κατάσταση.

Αναγνωρίζουμε πότε ο θυμός μας πυροδοτείται από αρνητικές σκέψεις 

Καμιά φορά θυμώνουμε όχι για κάτι που συμβαίνει, αλλά για κάτι που νομίζουμε ότι συμβαίνει. Έχουμε την τάση να υπεργενικεύουμε. Λέμε πχ σε κάποιον: " Πάντα με διακόπτεις". "Ποτέ δεν καταλαβαίνεις τι είναι αυτό που έχω ανάγκη". "Κανείς δεν με καταλαβαίνει". Άλλες φορές έχουμε εμμονή με αυτά που πρέπει ή θα έπρεπε να γίνουν με έναν συγκεκριμένο τρόπο (τον δικό μας). Συχνά, φανταζόμαστε τα συναισθήματα του απέναντι ή διαβάζουμε το μυαλό του, αλλά η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Και φυσικά, όταν κάτι πάει στραβά, συνηθίζουμε να κατηγορούμε τους άλλους και να θυμώνουμε (μόνο) μαζί τους, όχι και με τον εαυτό μας.

Αποφεύγουμε ανθρώπους και καταστάσεις που μας βγάζουν τον κακό μας εαυτό

Είναι σώφρον να αφαιρέσουμε από την καθημερινότητά τους (ή να περιορίσουμε) ανθρώπους με τους οποίους κοινώς δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε, αλλά και καταστάσεις που μας φορτίζουν και βγάζουν τον κακό μας εαυτό. Ας δώσουμε ένα απλό παράδειγμα. Συνηθίζουμε να πηγαίνουμε στη δουλειά με το αυτοκίνητο και η κίνηση στους δρόμους μας κάνει να βρίζουμε, να χτυπάμε με μανία από τα νεύρα το τιμόνι και άλλα πολλά. Αντί να κάνουμε αυτό στον εαυτό μας πρωί-πρωί, μπορούμε να επιλέξουμε να πάμε με έναν, πιο ψύχραιμο συνάδελφο-οδηγό ή-γιατί όχι-να πάρουμε το ποδήλατο ή το αστικό.

Αυτοσυγκρατούμαστε

Την ώρα του θυμού, παίρνουμε βαθιές αναπνοές, απομακρυνόμαστε από το πεδίο που τον πυροδοτεί, μετράμε από μέσα μας μέχρι το δέκα. Αν περάσουν τα κρίσιμα πρώτα λεπτά, οπότε και είναι πιθανότερη η "έκρηξη", το δύσκολο κομμάτι έχει φύγει. Είναι σημαντικό να ξέρουμε να ελισσόμαστε, να κρατάμε τα ηνία του θυμικού μας, τόσο στην προσωπική, όσο και στην επαγγελματική μας ζωή.

Αναζητούμε βοήθεια

Αν εμείς ή κάποιος από το περιβάλλον μας αρχίζει ή είναι ήδη δυσλειτουργικός λόγω ξεσπασμάτων θυμού στις σχέσεις του με τους άλλους, είναι σώφρον να αναζητήσουμε τη βοήθεια ενός ειδικού, προκειμένου να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Δεν είναι ντροπή, ίσα ίσα που η ζωή μας θα βελτιωθεί θεαματικά. Αν είμαστε δέκτες βίαιης συμπεριφοράς, φροντίζουμε να βάλουμε τα όριά μας, να μην την επιτρέψουμε ξανά, απ' όπου κι αν προέρχεται. Το νταηλίκι είναι δειλία.

Η "απάτη" των social media

Τα προφίλ των ανθρώπων στα social media δημιουργούν στους followers την εντύπωση ότι είναι σωστοί οικογενειάρχες, αγαπημένοι με τη σύζυγο και τα παιδιά τους, φιλήσυχοι και ικανοποιημένοι με την καθημερινότητά τους. Ωστόσο, η πραγματικότητα, σε κάποιες περιπτώσεις, είναι πολύ διαφορετική από το "φαίνεσθαι". Και εκεί έρχεται και η μεγάλη έκπληξη, αλλά και η επιβεβαίωση της γνωστής ρήσης "κανείς δεν ξέρει τι γίνεται πίσω από κλειστές πόρτες".  Ίσως, οι άνθρωποι που εξωραϊζουν τη ζωή τους στα social media, να θέλουν να αποκτήσουν την έξωθεν καλή μαρτυρία, ένα ιδιότυπο καμουφλάζ του πραγματικού τους χαρακτήρα. Ίσως, πάλι, να θέλουν να εξιλεωθούν για τα ατοπήματά τους, προβάλλοντας και τη θετική τους πλευρά (διότι ο άνθρωπος έχει και τα καλά του και τα κακά του).

 

Βιβλία για τα παιδιά μας

Είναι σημαντικό να μάθουμε στα παιδιά μας να διαχειρίζονται όλα όσα νιώθουν. Είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να τους κάνουμε για την ενήλικη ζωή. Ας δούμε μερικούς ενδεικτικούς τίτλους βιβλίων, που πραγματεύονται τον θυμό και μπορούν να μας βοηθήσουν.
* Μια θυμωμένη τίγρη, Γιολάντα Τσορώνη-Γεωργιάδη
* Τα συναισθήματά μου κι εγώ, Χόλντε Κρόιλ
* Τα χέρια δεν είναι για να δέρνουμε, Agasse Martine
* O μεγάλος θυμός, Mireile d' Allance
* Πώς θα νικήσω τον θυμό μου, Lammertink Ilona



Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις