ΤΑ ΚΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ

ΠΩΣ ΝΑ ΤΟΥΣ ΔΙΔΑΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΛΟΣΥΝΗ

Ανατρέχοντας στη λίστα με τις παγκόσμιες ημέρες για το Νοέμβρη, είδα ότι η σημερινή έχει καθιερωθεί από το 2000 ως Παγκόσμια Ημέρα Καλοσύνης. Το Παγκόσμιο Κίνημα Καλοσύνης (World Kindness Movement) θέλησε έτσι να συσπειρώσει όλες τις μη κυβερνητικές οργανώσεις-μέλη της, στην προώθηση αυτής της μεγαλειώδους αρετής που γεφυρώνει τις διαφορές ανάμεσα σε φυλές, φύλα, θρησκείες και πολιτικά πιστεύω.
Καλοσύνη λοιπόν: ως γονείς, πόσες φορές έχουμε αναρωτηθεί αν μεγαλώνουμε ένα καλό παιδί; Και τι μπορεί να σημαίνει, τελικά, καλό παιδί; Πώς μπορούμε να του εμφυσήσουμε την αρετή της καλοσύνης;
Αυτομάτως θυμάμαι το πρόσφατο καλοκαίρι, που πήγαμε με τα παιδιά στον παππού και τη γιαγιά. Κάποιες κακές λέξεις που χρησιμοποιούσαν, κάνοντας πλάκα, εναντίον τους, στάθηκαν ικανές να μας...δείξουν την πόρτα της εξόδου! Τώρα μπορεί να γελάω, αλλά τότε δαγκωνόμουν:) Μπορεί εμείς οι γονείς να ζητούμε από τους άλλους να μην συνερίζονται ένα μικρό παιδί, αλλά, στην πραγματικότητα, είναι πολύ δύσκολο να τα βάλει κανείς με την παιδική σκληρότητα.

Γιατί έχουμε ανάγκη από περισσότερη καλοσύνη
Στις μέρες μας-αλλά νομίζω και ανέκαθεν-η επίκριση είναι μια πρακτική που όλοι μας λίγο-πολύ εφαρμόζουμε και μάλιστα σχετικά εύκολα και αυτόματα. Κι αν παλιά, το λεγόμενο κουτσομπολιό περιοριζόταν στα στενά δρομακια της γειτονιάς και τα οικογενειακά τραπέζια, σήμερα, με την ταχύτητα που μας παρέχει το Ίντερνετ και τα social media, γίνεται με ταχύτητα φωτός και οπωσδήποτε έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο. Ας μην ξεχνάμε και την ανωνυμία που προσφέρει το Ίντερνετ, που καθιστά πιο ανώδυνη την επίκριση.
Τα παιδιά, βέβαια, είναι τα πρώτα που ξέρουν το Ίντερνετ απέξω και ανακατωτά και επομένως είναι πολύ εύκολο να μάθουν να επικρίνουν, να κοροϊδεύουν και να χρησιμοποιούν ποικίλους αρνητικούς χαρακτηρισμούς σε βάρος των συνομηλίκων τους και όχι μόνο. Εκείνο που τα παιδιά ενδεχομένως έως σίγουρα δεν αντιλαμβάνονται μέσα από όλο αυτό είναι ο μακροπρόθεσμος, βαθύτερος αντίκτυπος της κακίας, του αποκλεισμού και του εκφοβισμού (bullying) σε βάρος άλλων παιδιών. Δεδομένου ότι είναι εγωκεντρικά, δεν είναι σε θέση να βάλουν τον εαυτό τους στη θέση του παιδιού που δέχεται την αρνητική συμπεριφορά και άρα να νιώσουν όσα αισθάνεται. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι τα παιδιά είναι από τη φύση τους κακά. Στην πραγματικότητα, τα παιδιά είναι προγραμματισμένα να συμπονούν και να θέλουν να βοηθήσουν. Είναι στο χέρι των γονέων, των κηδεμόνων και των εκπαιδευτικών να αξιοποιήσουν αυτά τα φυσικά ένστικτα των παιδιών και να τα ενθαρρύνουν να λαμβάνουν υπόψη τα συναισθήματα των άλλων και να κάνουν καλές πράξεις στην καθημερινή τους ζωή.

Οδηγός εκμάθησης... καλοσύνης


1. Χτυπήστε το καμπανάκι
Τα παιδιά χρειάζονται κάποιον να τους υπενθυμίζει να βάζουν τον εαυτό τους στη θέση του άλλου. Ζητήστε από το παιδί να σκέφτεται πριν πει κάτι και να παίρνει τον χρόνο να σκεφτεί και το ίδιο πώς θα ένιωθε αν κάποιος του έλεγε το ίδιο πράγμα. Πώς θα αισθανόταν για παράδειγμα αν κάποιος συμμαθητής το κορόιδευε για το μπλουζάκι που φοράει ή για τις επιδόσεις στα Μαθηματικά; Θα ήθελε επιβράβευση για μια φιλότιμη προσπάθεια; Το να διδάσκουμε την ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ στα παιδιά είναι το "κλειδί" για να μάθουν την καλοσύνη.

2. Η σιωπή-καμιά φορά-είναι χρυσός
Αν δεν έχουμε κάτι καλό να πούμε για τον άλλο, καλύτερα να μην πούμε τίποτε. Μάθετε στο παιδί σας να αποκτήσει την καλή συνήθεια να λέει μόνο θετικά πράγματα, δηλαδή πράγματα που κάνουν τον απέναντι να νιώσει όμορφα και όχι δυσάρεστα. Παράλληλα, μάθετέ του να συγκρατεί το λόγο του όταν έχει μια αρνητική άποψη για κάτι. Προς Θεού, μπορεί να εκφράσει την αντίρρησή του για κάτι-με ευγενικό τρόπο-, αλλά όχι αν πρόκειται να κάνει το συμμαθητή του να πληγωθεί. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα: αν ο φίλος του το ρωτήσει αν του άρεσε η ζωγραφιά του και πραγματικά δεν του άρεσε, μπορεί να αναφέρει κάποια θετικά της στοιχεία, όπως, ας πούμε, ότι τα χρώματα είναι ζωντανά και χαρούμενα.

3. Ευγενικές λέξεις και χαμόγελα
Διδάξτε στα παιδιά να είναι φιλικά και να λένε κάτι όμορφο στους άλλους. Αυτό θα το μάθουν οπωσδήποτε καλύτερα μέσα από τη δική σας στάση γιατί, ως γνωστόν, είστε το μεγάλο τους πρότυπο. Αν είστε ευγενικοί με τους άλλους στην καθημερινή σας ζωή, με τον ταμία του σούπερ μάρκετ, με τον υπάλληλο στην τράπεζα, όταν οδηγείτε (οκ, δεν είναι πάντα εύκολο) θα είναι κι εκείνα.

4. Ευχαριστώ, παρακαλώ
Το να μαθαίνουμε στα παιδιά μας καλούς τρόπους, όπως να σέβονται τους άλλους, να χαιρετούν σωστά και να μιλούν ευγενικά, είναι πολύ σημαντικό για την ανατροφή τους. Και αν τα καταφέρουμε η συμβίωση μαζί τους στο σπίτι θα είναι ακόμη καλύτερη και για εμάς γιατί τα παιδιά θα είναι ευχάριστα και ευγενικά και όχι γλυκά "τερατάκια" που μας "βρίζουν" και μας κοροϊδεύουν.

5. Τα καλά παιδιά δεν είναι κακομαθημένα παιδιά
Είναι αλήθεια ότι τα φιλάνθρωπα παιδιά, που ξέρουν ότι η μαμά και ο μπαμπάς δεν μπορούν να τους αγοράσουν τα πάντα-και, κυρίως, καταλαβαίνουν το λόγο γι αυτό-είναι πιο υπομονετικά, ευγνώμονα και με περισσότερο αυτοέλεγχο. Αν, λοιπόν, θέλετε να μάθετε στα παιδιά σας τι σημαίνει καλοσύνη, φροντίστε να μην τα κακομαθαίνετε.

6. Bullying στο Ίντερνετ
Ενημερωθείτε γι αυτό και έχετε τα μάτια σας ανοικτά όταν το παιδί σας χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο. Ενημερωθείτε για το πώς μπορείτε να εντοπίσετε τα σημάδια του εκφοβισμού για να τον σταματήσετε.

7. Ας είστε ευγενικοί με τα παιδιά σας
Ακόμη και όταν είστε κουρασμένοι-ή μάλλον ειδικά τότε- προσπαθήστε να τους μιλάτε με ευγενικό τρόπο. Εφαρμόστε την πειθαρχία με αγάπη, υποστηρίξτε το παιδί όταν περνά μια δύσκολη στιγμή με μια αγκαλιά και μια τρυφερή κουβέντα.

8. Η ευγένεια κάνει τα παιδιά να νιώθουν όμορφα
Κάθε φορά που ενθαρρύνουμε το παιδί να είναι ευγενικό, εκείνο αυτομάτως νιώθει καλύτερα όχι μόνο για το περιβάλλον του, αλλά και για τον εαυτό του. Έχει, δε, κι ένα μακροπρόθεσμο όφελος. Το βοηθά να γίνει χαρούμενο και στοργικό και στην ενήλικη ζωή του. Μη μου πείτε ότι αυτό δεν είναι το ζητούμενο;